Początek 2019 roku przyniósł w Polsce suszę, także w Wielkopolsce i w Poznaniu. Obecnie nie jest tak sucho jak jeszcze 2 tygodnie temu, ale ewentualny brak opadów w najbliższym czasie znowu pogorszy sytuację w środowisku naszego życia.
Czytaj też: Kwiecień w Parku Rataje: zniszczenie pociągu i kolejne dewastacje
Czym jest susza?
Susza – przytaczając za Hydrologią ogólną Elżbiety Bajkiewicz-Grabowskiej – to długotrwały okres bez jakichkolwiek opadów atmosferycznych: deszczu, śniegu, gradu. W związku z tym sumy opadów utrzymują się znacząco powyżej średnich wartości dla danego miejsca. Skutkiem suszy jest wyczerpywanie zasobów wodnych w dorzeczu. Mogą to nasilać bardzo wysokie temperatury, które czasami towarzyszom okresom suchym.
Wyróżniamy trzy poziomy rozwoju suszy:
- atmosferyczna: brak lub bardzo niskie opady trwające przez 15-30 dni,
- glebowa: niedobór wody dla roślin,
- hydrologiczna: niedobór wody zarówno dla roślin, jak i w głębszych warstwach ziemi (w wodach podziemnych).
Susza w Poznaniu 2019
Czas na Poznań przeanalizował sumy opadów od lutego 2019 roku. Dane nie pozostawiają wątpliwości – nawet w Poznaniu mieliśmy suszę. Od 1 lutego do 11 maja 2019 roku spadło 72,4 mm deszczu. To mało: normą ostatnich lat dla Poznania (a konkretnie lat 1981-2010) powinno być ok. 110-120 mm deszczu w tym czasie. W 2019 roku „wyrobiliśmy” ok. 60% normy opadowej dla okresu luty-maj.
W tym czasie zaobserwowaliśmy 2 okresy z niskimi opadami lub ich brakiem. Pierwszy wystąpił w przeciągu całego lutego. Wtedy spadło 15,8 mm opadów (średnia z lat 1981-2010 wynosi 27,3 mm, czyli w tym roku „wyrobiono” nieco ponad 50% normy opadów). W pierwszej połowie marca na szczęście popadało, dzięki czemu zasoby wodne uzupełniono.
1,5 miesiąca praktycznie bez deszczu
Od około 15 marca do 28 kwietnia (1,5 miesiąca) wyznaczamy 2 okres suszy, tym razem jeszcze silniejszej. W tym czasie spadło tylko ok. 6 mm deszczu! Najdłuższy okres bez żadnych opadów wynosił 17 dni. To był zdecydowanie najgorszy czas dla środowiska naturalnego. Nie tylko w Poznaniu, ale w dużej części Polski ogłaszano w lasach trzeci, najwyższy poziom zagrożenia pożarowego.
Susza w takim momencie roku jest o tyle ryzykowna, że mniej więcej z początkiem kwietnia zaczyna się w Poznaniu okres wegetacyjny. W teorii to okres najlepszych warunków dla roślin ze względu na odpowiednią ilość wilgoci i ciepła. W tym roku wody na początku okresu wegetacyjnego zabrakło.
Sytuację w wielkopolskich lasach relacjonowało Radio Poznań:
W związku z brakiem opadów, wilgotność ściółki, zarówno w godzinach rannych, jak i popołudniowych jest bardzo niska i waha się w granicach 8 – 12 procent. Okresowy zakaz wstępu do lasu wprowadza nadleśniczy, jeżeli przez 5 kolejnych dni wilgotność ściółki, mierzona rano, będzie niższa niż 10 procent.
Dziś 10 zastępów straży pożarnej walczyło z pożarem lasu w miejscowości Huta Szklana w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim. Ogień udało się opanować. Na szczęście pożar nie okazał się duży.
Koniec suszy
Początek maja nie był zbyt pogodny. Zachmurzyło się i popadało. Pogoda, która nam się nie podobała, okazała się zbawieniem dla środowiska. W krótkim czasie ziemia uzupełniła największe braki w wodę, co pozwoliło zatrzymać suszę. Dzisiaj w wielkopolskich i poznańskich lasach nie mamy już zagrożenia pożarowego, a wilgotność powietrza wzrosła. To dobra informacja także dla rolników – jest szansa na zmniejszenie strat w uprawach.
Jednak czy ryzyko suszy oddaliło się? Niezupełnie. Wystarczy kolejnych kilkanaście bezdeszczowych dni, aby znowu powróciło zagrożenie pożarowe.
Prognozy na dalszą część maja sugerują utrzymywanie się niezbyt ciepłej i deszczowej aury. To pozwoli odnowić zasoby wodne w dolinach naszych rzek i zażegnać ryzyko wystąpienia suszy.
Czytaj także:
Palmiarnia Poznańska zdecydowała o wycince drzew przed wejściem do Parku Wilsona na Łazarzu. Zamierza tam urządzić skwer z drzewami. Tworzeniu skwerów kosztem zieleni wysokiej sprzeciwia się grupa mieszkańców Łazarza.
Problem zmian klimatu
Globalne ocieplenie to obserwowane od połowy XX wieku podwyższenie średniej temperatury powietrza na Ziemi. Jego główną przyczyną są emisje gazów cieplarnianych (m.in. dwutlenku węgla i metan), co doprowadza do zaburzenia równowagi radiacyjnej naszej planety. Stan wzrostu temperatur wzmacnia para wodna, najpowszechniejszy gaz cieplarniany. Dzięki temu, że tworzy dodatnie sprzężenie zwrotne (wzrost temperatur – silniejsze odparowywanie – wzrost ilości pary wodnej – wzrost temperatur – silniejsze odparowywanie…), para wodna dodatkowo podnosi średnie temperatury na Ziemi.
2018 rok w Polsce przyniósł m.in. najcieplejsze lato w historii pomiarów – czyli od ok. 1800 roku!
Skutkami globalnego ocieplenia są zmiany klimatu, a w związku z tym zmiany w środowisku naszego życia. Co prawda istnieją pozytywne skutki globalnego ocieplenia (m.in. wydłużenie okresu wegetacyjnego), jednak zdecydowanie dominują te negatywne. Ministerstwo Środowiska w tworzonej Polityce Ekologicznej Państwa wskazuje między innymi na:
- zmniejszenie różnorodności gatunkowej i wymieranie zwierząt oraz roślin (w ciągu ostatnich 50 lat wyginęła ponad połowa populacji dzikich zwierząt na świecie),
- dłuższe susze i ryzyko pustynnienia,
- zwiększanie częstotliwości występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych i katastrof (trąby powietrzne, ulewne deszcze, powodzie),
- „użyźnienie” (eutrofizacja) wody w jeziorach, co jest procesem zdecydowanie negatywnym – powoduje obumieranie fauny i flory jezior za wyjątkiem fitoplanktonów oraz mętnienie wody.
Totemy
Zmianom klimatu trzeba zarówno przeciwdziałać (m.in. redukując emisje dwutlenku węgla, w Polsce – zmniejszając rolę energetyki węglowej na rzecz np. energetyki atomowej lub odnawialnych źródeł energii), jak i się do nich dostosowywać. Wyemitowane gazy cieplarniane utrzymują się przez kilkaset lat. Problematyka globalnego ocieplenia pojawia się w opinii publicznej (m.in. wiosenne marsze dla klimatu), ale także wśród artystów.
16 maja rusza wystawa rzeźb Alicji Białej – poznanianki, graficzki i projektantki. Rzeźby to 6 totemów, które zbudowano wokół filarów hotelu Sheraton przy wieżowcu Bałtyk. Totemy symbolizowały silny, czasami wręcz religijny związek człowieka ze środowiskiem – zwierzęciem, zjawiskiem przyrodniczym. W rękach Białej posłużą one do ilustracji m.in. problemu smogu, wycinania lasów i zmian klimatu.
Oficjalne otwarcie wystawy w czwartek 16 maja o godzinie 18.
Czytaj też:
Dlaczego nowy budynek Teatru Muzycznego w Poznaniu może być niewypałem?
Poznański Budżet Obywatelski 2020: poradnik składania projektów
Dołącz do nas na Facebooku, Twitterze, Wykopie i Instagramie
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.